ارزیابی تنوع و شناسایی صفات موثر بر عملکرد لاین های امیدبخش گندم نان تحت تنش شوری

در عمده کشورهای تولید کننده گندم، رشد و عملکرد این محصول بطور منفی تحت تاثیر شوری قرار دارد و اصلاح ارقام مقاوم از طریق گزینش و تکنیک های اصلاحی، برای حل این مشکل امری ضروری است. روابط بین عملکرد و صفات مرتبط با آن در23 رقم و لاین گندم تحت تنش شوری در قالب یک طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی دانشگاه بیرجند مورد ارزیابی قرار گرفت. ارقام و لاین های امیدبخش گندم طی دو سال زراعی 91-1389 کشت شده و در طول دوره رشد با آب دارای هدایت الکتریکی 81/10 دسی زیمنس بر متر آبیاری گردیدند. لاین های مورد بررسی از نظر کلیه صفات به جز تعداد روز تا ظهور سنبله و طول پدانکل دارای تنوع و تفاوت معنی داری بودند. نتایج همبستگی نشان داد عملکرد دانه با تمامی صفات به جز تعداد سنبله در متر مربع و وزن دانه در سنبله همبستگی معنی داری داشت. آنالیز رگرسیون به روش گام به گام مشخص نمود که صفات طول دوره پر شدن دانه، ارتفاع بوته، طول سنبله و طول پدانکل 81 درصد تغییرات عملکرد دانه را تبیین کردند که در این میان، طول دوره پر شدن دانه به تنهایی 54 درصد تغییرات را به خود اختصاص داد. بر اساس تجزیه علیت، طول دوره پر شدن دانه بیشترین اثر مستقیم و طول پدانکل از طریق ارتفاع بیشترین اثر غیرمستقیم را بر عملکرد دانه داشتند. این صفات به عنوان مهم‏ترین صفات در گزینش لاین های پرعملکرد گندم در شرایط تنش شوری پیشنهاد می شوند.